خرما و سلامت
تأثیرات خرما بر سلامتی در تحقیقات متعددی بررسی شده است. از آنجا که خرما در گروه میوهها طبقهبندی میشود، از فواید مصرف میوه و سبزی برخوردار است. به علاوه خرما به علت چربی کمی که دارد، به عنوان ماده غذایی کم چرب در نظر گرفته میشود. به علت مقادیر ناچیز سدیم، بیماران مبتلا به فشار خون بالا با مصرف آن مشکلی نخواهند داشت، مگر اینکه چنانکه گفته شد، با مصرف نامتعادل باعث اضافه وزن در آنها شود.
بیشترین اهمیت خرما به علت تأمین فیبر گیاهی است. به گفته دانشمندان مصری خوردن ۸۰ گرم خرما، ۱۰ درصد نیاز روزانه بدن به نیاسین را جبران میکند. نیاسین بر طرف کننده مشکلات گوارشی، روانی و پوستی است. این مقدار خرما همچنین 5 درصد نیاز روزانه به ویتامینهایی را که در سلامت اعصاب و دستگاه گوارش نقش دارند، تأمین میکند.
نخل مهربان
میوه خرما تنها بخشی از این گیاه نیست که مصرف میشود. در مناطق خرماخیز تقریباً از تمام اجزای درخت نخل استفاده میشود. از تنه نخل برای درست کردن قایق، پوشاندن سقف خانههای روستایی و در صنایع کاغذ و نئوپان و فیبر سازی استفاده میشود.
همچنین شاخ و برگ آن در تهیه صنایع دستی از قبیل سبد، بادبزن، کلاه حصیری و غیره کاربرد دارد، از برگ و شاخه آن حصیر بافته میشود.
در صنایع غذایی نیز میوه آن جهت تهیه سرکه، الکل صنعتی، مربا، شیره و شهد خرما، قند خرما، ویفر، بیسکویت و شکلات و غیره به کار میرود و نیز از آن به عنوان شیرینکننده در تولید محصولات شیرین استفاده می شود.
در بعضی از کشورها، هسته خرما را بو میدهند و از آن جوشاندهای درست میکنند که مانند قهوه مصرف میشود. حتی هسته را در آب برای چند روز خیس کرده و به عنوان غذای مقوی به شترهای خود میدهند و معتقدند که این غذا از گندم و جو مقویتر است. اثر دیگر معجزهآسای هسته خرما از بین بردن تورم پلکهای چشم است؛ برای این منظور پمادی از هسته خرما درست کرده و آن را روی چشم میگذارند؛ این پماد برای رشد مژههای چشم نیز بهترین دارو است. هسته خرما را به عنوان کنجاله و پس از خیس کردن، به عنوان خوراک دام نیز استفاده میکنند.
بر اساس مشاهدات در مناطقی که مصرف خرما در آنها زیاد است، این میوه میتواند در پیشگیری از سرطان موثر باشد. افراد به روشهای مختلفی از خرما استفاده میکنند. مانند مخلوط کردن شیرهی خرما با شیر، خوردن آن با نان و کره، خرما با ماست، خرما با ارده و کنجد، تهیهی غذا و شیرینیهای لذیذ و مقوی متنوع از آن مانند رنگینک و غیره. همچنین بسیاری هسته خرما را آرد کرده و از آن نان تهیه میکنند.
خرما در هرم غذایی
بر اساس مطالعات انجام شده، ترکیبات شیمیایی که تعیین کننده ارزش غذایی خرما میباشد به موارد مختلفی از جمله نوع رقم خرما (ژنتیک)، شرایط آب و هوایی (اقلیم)، منطقه کاشت، سن درخت و مراحل رشد و نمو میوه خرما بستگی دارد. ارزش غذایی خرما قابل مقایسه با انواع خشکبار، گوشت و مرغ، ماهی، سیبزمینی، نان و تخممرغ میباشد. مقدار آهن موجود در خرما نسبت به بسیاری از مواد غذایی دیگر بیشتر است. در واقع ارزش غذایی بالای خرما در کنار قیمت مناسب آن در مقایسه با سایر مواد غذایی بسیار جالب توجه و حائز اهمیت است.